کراود سورسینگ چیست؟ (Crowd sourcing)
کراود سورسینگ به معنای جمعسپاری است. مدل پویا و نوآورانه است که از قدرت جمعی گروه بزرگ از افراد استفاده میکند. کراود سورسینگ برای حل مشکلات، تولید ایدهها، تأمین مالی پروژهها یا انجام وظایف استفاده میشود. واژه "جمعسپاری" ترکیبی از "جمع" و "برونسپاری" است.
این مفهوم در اوایل دهه 2000 رواج یافت. اما ریشههای آن به قرنها قبل بازمیگردد. این مدل نمایانگر تغییر در نحوه برخورد سازمانها با حل مسائل و نوآوری است. گسترش اینترنت، ارتباط و همکاری را آسانتر کرده است. جمعسپاری به بخشی جداییناپذیر از صنایع مختلف تبدیل شده است. این مقاله به بررسی ریشهها، مدلها، مزایا، چالشها، کاربردها و آینده کراود سورسینگ میپردازد.
ریشهها و تکامل کراود سورسینگ
ایده جمعسپاری یا کراود سورسینگ، کاملاً جدید نیست. در واقع، اشکال اولیه جمعسپاری را میتوان به قرن هجدهم نسبت داد. برای مثال، زمانی که دولت بریتانیا میخواست کشور را به طور دقیق نقشهبرداری کند. از مشارکت عمومی برای جمعآوری دادهها از شهروندان استفاده کرد. با ظهور اینترنت و ابزارهای دیجیتال، جمعسپاری به عنوان یک مدل تجاری رونق گرفت.
با این حال، واژه "جمعسپاری" یا کراود سورسینگ برای اولین بار توسط جف هاو مطرح شد. او نحوه استفاده سازمانها از کراود سورسینگ را توضیح داد. جمع سپاری از استعدادها و منابع برای انجام وظایف، حل مشکلات و نوآوری استفاده میکند. شیوهای جدید که در مدلهای سنتی و متمرکز غیرممکن بوده است.
انواع مدلهای کراود سورسینگ
جمعسپاری در اشکال مختلفی وجود دارد. هر کدام برای هدف خاصی طراحی شدهاند. به طور کلی، جمعسپاری یا گراود سورسینگ را میتوان به پنج مدل اصلی تقسیم کرد.
1. رایگیری جمعی (Crowd Voting)
در کراود سورسینگ با مدل رایگیری جمعی، جمع به ارائه رأیها در مورد ایدهها، مفاهیم یا پیشنهادات میپردازد. بازخوردها جمعآوری میشوند تا بهترین مسیر اقدام مشخص شود. رایگیری جمعی معمولاً برای کارهایی مانند طراحی محصول، تحقیقات بازار یا تعیین برندگان در رقابتها استفاده میشود.
مثالها:
• نظرسنجیها یا نظرسنجیهای آنلاین برای ارزیابی ترجیحات مشتریان.
• کمپینهای کیکاستارتر (Kickstarter campaigns) که در آن حامیان با دلارهای خود رأی میدهند. کاربران علاقه خود را به پروژههای خاص نشان میدهند.
2. خلق جمعی (Crowd Creation)
در کراود سورسینگ با مدل خلق جمعی، مدل شامل تولید محتوا یا انجام وظیفه توسط جمع است. برای تلاشهای خلاقانه مانند نوشتن، طراحی، توسعه نرمافزار و تحقیق استفاده میشود. این مدل میتواند به صورت پروژههای متنباز، پلتفرمهای محتوای خلاقانه یا چالشهای طراحی باشد.
مثالها:
• ویکیپدیا: جمعی از داوطلبان محتوا را اضافه کرده و ویرایش میکنند.
• نرمافزار متنباز: برنامهنویسان در سرتاسر جهان کدهایی را برای بهبود و ساخت نرمافزارها ارائه میدهند.
3. جمعسپاری مالی (Crowd Funding)
کراود سورسینگ مالی نوعی از جمعسپاری است. در آن افراد یا گروهها مبالغ کمی پول از تعداد زیادی از مردم جمعآوری میکنند. از این طریق، پروژه یا سرمایهگذاریای را تأمین مالی کنند. این مدل در سالهای اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است. به استارتاپهای جدید، پروژههای خلاقانه و ابتکارات خیریه کمک کرده است تا به راه بیفتند.
مثالها:
• کیکاستارتر و ایندیگوگو: پلتفرمهایی که در آن کارآفرینان میتوانند ایدههای خود را به جمع ارائه دهند تا تأمین مالی کنند.
• پاتریون: پلتفرمی که در آن خالقان محتوا از حمایتکنندگان خود به طور مداوم تأمین مالی میشوند.
4. حل مسئله جمعی (Crowd Solving)
حل مسئله جمعی به کراود سورسینگ اطلاق میشود که افراد با زمینهها و تخصصهای مختلف با هم همکاری میکنند. هدف حل کردن یک چالش و مشکل خاص است. این مدل از دانش و مهارتهای جمع برای ایجاد راهحلهای نوآورانه استفاده میکند.
مثالها:
• اینو سنتیو (InnoCentive): پلتفرمی که در آن سازمانها مشکلات علمی پیچیده را منتشر میکنند. شرکتکنندگان از سرتاسر جهان راهحلهایی ارائه میدهند.
• ایکسپرایز (XPRIZE): سازمان غیرانتفاعی که مسابقاتی برای حل چالشهای جهانی (مانند اکتشاف فضایی، آب تمیز) تأمین مالی میکند.
5. نیروی کار جمعی (Crowd Labor)
نیروی کار جمعی مدلی از کراود سورسینگ است که وظایفی که به تلاش انسانی نیاز دارند به گروه بزرگی از افراد واگذار میشود. اغلب با دستمزد کم یا جوایز مالی جزئی.
مثالها:
• آمازون مکانیکال ترک (Amazon Mechanical Turk): پلتفرمی که کسبوکارها را با افرادی که میتوانند وظایف میکرو را انجام دهند، متصل میکند.
• تسکربیت (TaskRabbit): پلتفرمی که در آن افراد میتوانند دیگران را برای انجام کارهای روزمره مانند جابجایی، نظافت یا تحویل اجاره کنند.
مزایای کراود سورسینگ
مدل جمعسپاری مزایای متعددی برای سازمانها و شرکتکنندگان به همراه دارد.
1. دسترسی به مجموعه جهانی از استعدادها
کراود سورسینگ، مرزهای جغرافیایی را از بین میبرد. به سازمانها امکان دسترسی به مجموعهای متنوع از مهارتها، ایدهها و تجربیات دسترسی میدهد. این امر میتواند منجر به راهحلها و نوآوریهای با کیفیت بالاتر شود.
2. صرفهجویی در هزینهها با جمع سپاری
به جای استخدام کارشناسان گرانقیمت یا سرمایهگذاری در تیمهای بزرگ داخلی، از کراود سورسینگ استفاده میکنند. همان نتایج (یا حتی نتایج بهتری) را با هزینهای بسیار کمتر به دست میآورند.
3. زمانبندی سریعتر
با انجام همزمان وظایف توسط تعداد زیادی از افراد، پروژهها بسیار سریعتر تکمیل میشوند. کراود سورسینگ به شرکتها امکان عرضه محصولات، خدمات یا راهحلهای جدید را با سرعتی که بیشتر را میسر میکند.
4. نوآوری و دیدگاههای جدید کراود سورسینگ
کراود سورسینگ اغلب منجر به راهحلهای خلاقانه و غیرمنتظره میشود. از هوش جمعی افرادی با زمینهها و دیدگاههای متنوع بهره میبرد. شرکتها میتوانند از تفکر سنتی فراتر بروند. همچنین ایدههای نوآورانهای را کشف کنند.
5. مقیاسپذیری کراود سورسینگ
کراود سورسینگ، انعطافپذیری در افزایش یا کاهش مقیاس بسته به وظیفه مورد نظر ارائه میدهد. چه به چند نفر نیاز داشته باشید و چه به هزاران نفر، جمعسپاری با اندازه مشکل هماهنگ میشود.
چالشهای کراود سورسینگ Crowd sourcing
1. کنترل کیفیت در کراود سورسینگ
با وجود تعداد زیادی از مشارکتکنندگان، حفظ کیفیت یکنواخت میتواند دشوار باشد. بدون نظارت مناسب، خروجی ممکن است از نظر کیفیت متغیر باشد. خروجی ممکن است به نتایج غیرقابل اعتماد منجر شود. پلتفرمهای کراود سورسینگ باید تدابیری برای فیلتر کردن مشارکتهای با کیفیت بالا از کیفیت پایین اتخاذ کنند.
2. مسائل مربوط به مالکیت فکری (IP)
جمعسپاری (کراود سورسینگ) سوالاتی را در مورد مالکیت ایدهها، اختراعات و محتوا مطرح میکند. بدون توافقات مناسب، مشارکتکنندگان احساس میکنند که مالکیت فکری آنها سوءاستفاده یا دزدیده شده است. این مسائل میتواند منجر به بروز اختلافات شود.
3. نگرانیهای بهرهکشی (Exploitation Concerns)
یک نگرانی اخلاقی در مورد پرداخت و نحوه برخورد با کارگران جمعی وجود دارد. برخی پلتفرمها برای وظایفی که نیاز به زمان و تلاش قابل توجهی دارند، پرداختهای کمی ارائه دهند. منجر به سوالات در مورد بهرهکشی میشود. سازمانها باید پرداخت منصفانه و شرایط کاری مناسبی برای مشارکتکنندگان فراهم کنند.
4. پیچیدگی هماهنگی
مدیریت و هماهنگسازی جمعیتهای بزرگ میتواند پیچیده باشد. جمع باید انگیزه داشته باشد. به سوی اهداف مشترک حرکت کند.برای این منظور، نیاز به دستورالعملهای واضح، ارتباط مؤثر و مشوقها وجود دارد.
5. عدم مسئولیتپذیری
جمع معمولاً از مشارکتکنندگان ناشناس تشکیل شده است. بنابراین ممکن است سخت باشد که افراد را برای اشتباهات یا شکستها مسئول بدانیم. این عدم مسئولیتپذیری میتواند چالشهایی ایجاد کند. این چالش جددی خواهد شد زمانی که چیزی اشتباه پیش برود.
کاربردهای کراود سورسینگ
1. کسبوکار و بازاریابی
شرکتها از کراود سورسینگ برای جمعآوری بازخورد در مورد طراحی محصولات، آزمایش مفاهیم جدید استفاده میکنند. جمعسپاری همچنین میتواند در ساخت برند کمک کند. جایی که مشتریان ایدهها یا طراحیهایی برای تبلیغات، لوگوها یا شعارها ارائه میدهند.
2. علم و تحقیق
جمعسپاری نقش کلیدی در پیشبرد تحقیقات علمی ایفا میکند. محققان کراود سورسینگ را برای جمعآوری دادهها، طراحی آزمایشها و تجزیه و تحلیل استفاده میکنند. در زمینههایی مانند نجوم، زیستشناسی و پزشکی، دانشمندان شهروندی به طور قابل توجهی به تلاشهای تحقیقاتی کمک میکنند.
مثالها:
• زونیویرس (Zooniverse): پلتفرمی که در آن داوطلبان به طبقهبندی تصاویر و تحلیل دادهها برای پروژههای تحقیقاتی در علوم و انسانشناسی کمک میکنند.
• فولدیت (Foldit): یک بازی پازل آنلاین که در آن بازیکنان به حل مسائل علمی پیچیده، مانند تا شدن پروتئینها، کمک میکنند.
3. خیر اجتماعی (Social Good)
کراود سورسینگ برای حل مشکلات اجتماعی استفاده میشود. پلتفرمهایی که به افراد اجازه میدهند زمان، پول یا ایدههای خود را برای اهداف خیرخواهانه اهدا کنند. این امکان را فراهم کردهاند که منابع برای تغییرات اجتماعی به راحتی بسیج شوند.
مثالها:
• گو فاند می (GoFundMe): یک پلتفرم جمعسپاری مالی برای اهداف شخصی و کمکهای خیریه.
• چینج دات ارگ (Change.org): پلتفرمی برای آغاز طومارهایی که از تغییرات اجتماعی و سیاسی حمایت میکنند.
4. فناوری و نرمافزار متنباز
کراود سورسینگ صنعت نرمافزار را متحول کرده است. توسعهدهندگان از سراسر جهان کدهایی را به اشتراک میگذارند. اشکالات را رفع میکنند و نرمافزارها را بهبود میبخشند. منجر به ایجاد برنامههای پایدار و پرکاربرد میشود.
مثالها:
• لینوکس (Linux): سیستمعامل متنباز که توسط یک جامعه جهانی از برنامهنویسان توسعه داده شده و نگهداری میشود.
• گیتهاب (GitHub): پلتفرمی برای همکاری توسعهدهندگان در پروژههای نرمافزاری.
5. ترجمه و بومیسازی جمعی
شرکتها از کراود سورسینگ برای بومیسازی محصولات خود یا ترجمه محتوا به زبانهای مختلف استفاده میکنند. پلتفرمهایی مانند ترنسفکس (Transifex) یا گنگو (Gengo) خدمات ترجمه جمعی را ارائه میدهند. به کسبوکارها کمک میکند تا به مخاطبان جهانی دست یابند.
آینده کراود سورسینگ
انتظار میرود کراود سورسینگ به رشد و تحول خود ادامه دهد. ظهور هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و اتوماسیون احتمالاً با پلتفرمهای جمعسپاری ترکیب میشود. دقت و سرعت وظایف انسانی را افزایش میدهد.
ترندهای احتمالی کراود سورسینگ در آینده
• جمعسپاری مبتنی بر هوش مصنوعی: ادغام هوش مصنوعی برای کمک به شناسایی مشارکتهای با کیفیت بالا، مدیریت وظایف و کمک به تصمیمگیری.
• بلاکچین برای جمعسپاری: فناوری بلاکچین میتواند شفافیت، امنیت و سیستمهای پرداخت بهتری را برای پلتفرمهای کراود سورسینگ فراهم کند.
• بازیسازی: استفاده از مکانیزمهای بازی برای افزایش مشارکت و تعامل در وظایف جمعسپاریشده.
با متصلتر شدن و آگاهتر شدن افراد از جمعسپاری، پتانسیل آن برای حل چالشهای پیچیده جهانی، تقویت نوآوری و بهبود همکاری تنها بیشتر خواهد شد.
ابزار جمع سپاری
جمعسپاری ابزار قدرتمند است که نحوه حل مسائل، ایجاد محصولات جدید و تعامل با جوامع را متحول کرده است. مدلهای متنوع آن را به بخش ضروری از صنایع مختلف از جمله کسبوکار، فناوری، علم و خیر اجتماعی تبدیل کرده است.